CÁC BÀI THUỐC
Lục vị địa hoàng:
LỤC ĐỊA HOÀNG |
Lục vị là một cổ phương căn bản và
thông dụng trong y học cổ truyền để bổ Thận âm. Gọi là lục vị vì bài thuốc gồm
sáu vị. Để nạp khí về thận, Hải Thượng Lãn Ông thường dùng thêm ba vị: Mạch
môn, ngũ vị; Ngưu tất. Mạch môn làm mát phế vị; Ngũ vị liễm phế, cố thận; Ngưu
tất giáng khí, dẫn thuốc về thận. Ngoài ra, vì là bệnh lâu ngày nên dùng thêm
cao Ban long, là loài huyết nhục hữu tình để tăng hiệu quả. Cao Ban long là một
vị thuốc bổ âm mạnh được chế từ sừng hươu nai. Như vậy, một bài thuốc lục vị
gia giảm để trị viêm xoang có thể bao gồm: Thục địa 16g , cao Ban long 8g ,
hoài sơn 8g , mạch môn 8g , sơn thù 8g ,ngũ vị 6g , đơn bì 6g , ngưu tất 8g , trạch
tả 4g , bạch phục linh 4g
Lần thứ nhất, đổ ba chén nước, sắc còn
một chén. Lần thứ hai, đổ hai chén nước, sắc còn nửa chén. Hòa chung hai lần
nước thuốc lại, chia uống hai hoặc ba lần trong ngày. Hâm nóng trước khi uống.
Có thể dùng liên tục từ 10-15 thang.
Một số người không tiện "sắc
thuốc" thì có thể dùng lục vị hoàn mua sẵn ở thị trường Đông dược. Trường
hợp này dùng thêm cao Ban long bằng cách cắt nhỏ nấu cháo hoặc hấp cơm để ăn.
Bổ âm tiếp dương
Ở những người lớn tuổi, viêm xoang
thường phối hợp với nhiều chứng bệnh mãn tính khác khiến cơ thể suy nhược, ăn
kém, thở yếu, hay mệt..., biểu hiện của cả khí huyết âm dương đều kém. Những
trường hợp này nếu bổ khí không khéo có thể làm tăng khí nghịch, nếu bổ âm đơn
thuần có thể làm ngưng trệ Tỳ Vị; Mà khi Tỳ Vị đã trệ thì thuốc gì cũng khó
được chuyển hóa. Do đó cần sử dụng thêm các vị thuốc cam, ôn như nhân sâm,
hoàng kỳ, bạch truật, can khương để tiếp dương xen kẽ với bổ âm. Với cách điều
trị này, khi âm đã vượng lên một phần thì dương cũng tiến được nửa phần. Từng
bước nâng lên mà vẫn bảo đảm không làm chênh lệch thái quá sự cân bằng giữa âm
và dương. Bàn về cách tiếp dương trong bổ âm, Hải Thượng Lãn Ông đã ghi lại một
phương thuốc rất có giá trị là "Bổ âm tiếp phương dương".
Thục địa 120g, bố chính sâm 60g, bạch
truật 40g. can khương 12g (sao đen tẩm đồng tiện), bạch thược 20g (sao đen tẩm
đồng tiện),
Đây là một thang đại dược, phân lượng
lớn, sắc đặc chia làm nhiều lần uống trong ngày. Thục địa là vị chủ lực để bổ
âm. Điểm đặc biệt của phương thang bổ âm này là gồm cả Sâm, Khương, Truật để bổ
Tỳ Vị bằng cách sao đen và tẩm đồng tiện 2 vị can khương và bạch thược. Cách
bào chế này vừa làm dịu sức nóng của can khương, vừa giáng hư hỏa và dẫn thuốc
về thận nhằm tiếp dương khí cho Tỳ Vị đủ sức chuyển hóa thục địa, mà lại không
kích động hư hỏa.
Với những đợt viêm mũi và viêm xoang
cấp tính hoặc viêm mũi phát triển do phong nhiệt, có thể dùng những bài thuốc
sau, thiên về khu phong tiêu độc:
Hoàng liên giải độc thang: Hoàng liên
12g, bạc hà 8g, hoàng cầm 12g, hoàng bá 12g, chi tử 4g. Đổ ba chén nước, sắc
còn một chén, chia làm hai lần uống trong ngày.
Ma hoàng thương nhĩ tử thang:
Ma hoàng 12g, tân di hoa 8g, khương
hoạt 12g, thương nhĩ tử 12g, kinh giới 6g, phòng phong 12g, cam thảo 4g.
Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia
làm hai lần uống trong ngày.
Thanh không cao: Khương hoạt 12g, xuyên
khung 4g, phòng phong 12g, bạc hà 4g, hoàng cầm 8g, cam thảo 6g, hoàng liên 4g.
Đổ 3 chén nước, sắc còn một chén, chia
làm hai lần uống trong ngày.
Điều trị không dùng thuốc
TẬP THỂ DỤC DƯỠNG SINH |
Có không ít trường hợp viêm xoang dai
dẳng nhiều năm, tái đi tái lại sau nhiều lần điều trị khiến người bệnh nghĩ
mình sẽ phải sống chung với bệnh suốt đời. Sau đó, vì những lý do khác nhau
(chẳng hạn để điều trị một bệnh khác hoặc để tăng cường sức khỏe), người bệnh
gia nhập một nhóm tập dưỡng sinh. Điều không ngờ là sau vài tháng, người bệnh
chợt nhận ra những triệu chứng khó chịu của viêm xoang đã tự biến mất. Kết quả
này không có gì lạ nếu ta hiểu rằng, tất cả những phương pháp dưỡng sinh, ngoài
tác dụng nâng cao thể trạng, tăng cường sức đề kháng - thì hiệu ứng sớm nhất,
trực tiếp nhất mà người tập đạt được là sự thư giãn, an tĩnh. Y học hiện đại
cho rằng sự an tĩnh có thể điều hòa được thần kinh giao cảm, phục hồi tính tự
điều chỉnh vốn có của hệ thần kinh trung ương, qua đó điều hòa nội tiết và cải
thiện hoạt động của cơ quan. Điều hòa thần kinh giao cảm cũng có vai trò cân
bằng hai yếu tố âm và dương trong cơ thể. Hơn nữa, theo quy luật "Thần
tĩnh tất âm sinh", sự thư giãn và nhập tĩnh có tác dụng sinh âm và bổ âm.
Ngoài ra, hầu hết các bài tập dưỡng sinh từ tư thế, động tác đến ý thức như
thượng hư hạ thực, hư kỳ tâm thực kỳ phúc… giúp cứng chắc phần hạ bộ, buông
lỏng phần vai, mang trung tâm lực của cơ thể dồn xuống hạ tiêu đều nhằm làm cho
khí trầm Đan điền, chính là yêu cầu dẫn hỏa quy nguyên hoặc nạp khí về Thận để
trừ hư Hỏa trong việc điều trị viêm xoang. Do đó, việc kiên trì tập luyện đúng
phương pháp các bài tập dưỡng sinh, thái cực quyền, khí công, ngồi thiền… cũng
là những cách điều trị hiệu quả đối với bệnh viêm xoang mãn tính.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét